به نقل از «دانا»

چگونگی برگزاری آیین شب یلدا در فریدونشهر

تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۷۰۳۷۷

شب یلدا در فریدونشهر در گذشته‌ای که فاقد امکانات و دسترسی به سایر شهرها در اثر بارش‌های سنگین برف بوده است، به دلیل تعطیل بودن کار کشاورزی و دامپروری مردان و در سایه نبود وسایل ارتباطی و تفریحی با اهمیت و توجه خاصی برگزار می‌شده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صاحب نیوز؛ شب یلدا آیینی باستانی است که به دلیلی شیرینی آن و همراه بودنش با دورهمی‌های خانوادگی و خوبی و خوشی و خنده همواره یکی از پرطرفدارترین رسوم ایرانیان بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طولانی‌ترین شب سال که این یک دقیقه طولانی بودن آن بهانه‌ای شده برای این همراه هم بودن.

همین علاقمندی مردم به این شب سبب شده با وجود تحولاتی که در دنیا رخ داده است و بسیاری از رسوم کمرنگ شده است این رسم همچنان بر روال خود پایبند باشد.

هر نقطه‌ای از ایران برای این شب رسم خاصی دارد و مردم هر شهر و روستا و عشیره‌ای این شب را به شکلی ویژه همراه با گردآفرینی خانواده و یا عشیره خود طی می‌کنند.

در استان اصفهان هم که اکثر شهرهای آن دارای قدمت طولانی هستند، رسم نکوداشت شب یلدا و دورهمی شب یلدا با جدی‌ترین وجه خود برگزار می‌شود و در هر یک از نقاط این استان این شب بنا بر شرایط محیطی و جغرافیایی آن منطقه، رنگ و بویی خاص به خود گرفته است.

سردترین، پربارش ترین و مرتفع ترین شهر استان اصفهان یعنی فریدونشهر هم از این قاعده مستثنی نبوده و مردم سخت کوش این شهر نیز شب یلدا را به رسم خود برگزار می‌کنند. رسمی که بعد از قرن‌ها گذراندن شب‌های یلدا به شکل حاضر به ما رسیده است.

مردم سخت کوش فریدونشهر که در سالیان گذشته به لحاظ دور بودن از مراکز شهری در سایه نبود امکاناتی همچون خودرو، مجبور بودند خودشان از پس تأمین مایحتاج اولیه مورد نیاز خود برآیند، در طول فصل گرما یعنی بهار و تابستان تلاش کرده و عرق می‌ریختند تا روزگار خود را به سختی بگذرانند.

اما با فرا رسیدن فصل سرما یعنی پاییز و زمستان و آغاز بارش‌های سنگین برف در این شهرستان، کار کشاورزی مردم تعطیل شده و مردم به امور خانگی می‌پرداختند مانند برگزاری مراسم‌های مختلف عقد و عروسی و قرآن خوانی و ختم انعام و غیره.

در آن زمان که نه اثری از تلفن همراه بوده و نه از حتی اثری از تلفن ثابت، تلویزیونی هم در کار نبوده که اوقات فراغت مردم را پر کند، مجلات و روزنامه‌های آن روز هم پایشان به نقاط دوری همچون فریدونشهر نمی‌رسیده و فراوانی نعمت از جمله نعمت کتاب مانند امروز وجود نداشته است که مردم اوقاتشان را با آن بگذرانند که البته اگر هم می‌بود، همه سواد کتاب خواندن نداشتند.

در چنین شرایطی تنها راه گذراندن اوقات فراغت مردم، گفتگو و دورهمی بوده است آن هم در فصلی که همه محیط پیرامون مملوء از برفی سنگین است.

پیداست که این مردم چقدر نسبت به شبی در میانه زمستان خود علاقمند خواهند بود که گرد هم جمع شده و بگو و بخند داشته باشند.

همه این شرایط موجب شده بود تا رسم شب یلدا در فریدونشهر دو قسم مهم داشته باشد ابتدا دورهمی خانوادگی همراه با خاطره تعریف کردن بزرگترها که این خاطره گویی یکی از تفریحات جذاب مردان گرجی ساکن فریدونشهر است. حافظ خوانی، شاهنامه خانی و قرآن خوانی هم البته با دورهمی شب یلدا در فریدونشهر بیگانه نبوده است.

دورهمی ای خانوادگی گرد کرسی که با منقلی از زغال گرم شده است در حالی که بیرون از خانه مملوء از برف بوده و هوای بسیار سردی شهر را احاطه کرده است.

قسم دوم رسم شب یلدا در فریدونشهر بردن هدیه برای نوعروسان و بعضاً تازه دامادها می‌باشد که این هدیه از نان تازه گرفته تا پارچه را شامل می‌شود. وقتی دختری به عقد شاه دامادی درآمده باشد در هر عید و مناسبتی مانند عید فطر و قربان و نوروز و شب یلدا برای این تازه عروس، عیدی می‌برند که به زبان محلی به آن «گِرزی» گفته می‌شود.

یکی از فریدونشهری‌های سن و سال گذشته تعریف می‌کرد پنج دهه قبل، در این شهرستان این قدر فراوانی نعمت وجود نداشت و خیلی از خانواده‌ها چیزی به نام میوه در خانه خود نمی‌دیدند به ویژه این که فقر نیز در این منطقه بیداد می‌کرده است. او می‌گفت در خانواده ما در چنین اوقاتی یک عدد پرتقال می‌آوردند آن را داخل کاسه آبی می‌انداختند و آب این کاسه را به عنوان یک نوشیدنی متفاوت از نوشیدنی معمول خانه یعنی آب، می‌نوشیدیم و بعد از چند مرتبه پر و خالی شدن کاسه بالاخره پرتقال را بریده و یک تکه کوچک از پرتقال سهم هر کدام از اعضای خانواده پرجمعیت ما می‌شد.

مهمترین چاشنی‌های شب یلدا در فریدونشهر محصولات بومی همین شهرستان مانند گردو، بادام، کشمش و پر زردآلود بوده است و کمتر اقلام امروزی مانند آجیل، شیرینی جات و انواع میوه‌ها وجود داشته است که رفته رفته با رشد وسایل حمل و نقل، افزایش امکانات و افزایش درآمد مردم این اقلام نیز به سبد مصرفی شب یلدای مردم اضافه شده است.

امروزه با تحولات بشری و با رشد فناوری و تکنولوژی به ویژه در حوزه ارتباطی و اطلاعاتی، شاید در ظاهر انگیزه‌های گذشته برای گذراندن اوقاتی نزد خانواده در یک دورهمی مانند شب یلدا وجود نداشته باشد اما مردم فریدونشهر این رسم شیرین را ترک نکرده و شب‌های یلدا همچون گذشته گرد هم جمع شده و طولانی ترین شب سال را در کنار کانون گرم خانواده می‌گذرانند.

انتهای پیام/

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۷۰۳۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعلام برنامه‌های حرم حضرت معصومه (س) به‌مناسبت دهه کرامت/برگزاری جشن‌های دهه کرامت در ۲۰۱ نقطه جهان

حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد مشرف در نشست خبری تشریح برنامه‌های آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها به مناسبت دهه کرامت که پیش از ظهر امروز در سالن جلسات پژوهشکده علامه طباطبایی (ره) قم برگزار شد، گفت: با توجه به روایت امام رضا علیه السلام «الامام عز المؤمنین» شعار سراسری دهه کرامت «باشما سربلند هستیم» انتخاب شده است.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی افزود: «حضرت معصومه سلام الله علیها؛ بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب» به عنوان شعار محوری برای قم انتخاب شده است و برنامه‌های این دهه کرامت پیرامون این موضوع انتخاب شده است.

حجت الاسلام مشرف در رابطه با جشن‌های دهه کرامت عنوان کرد: مراسم افتتاحیه جشن‌های دهه کرامت در روز پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت ساعت ۷:۳۰ با حضور تولیت‌ها و اقشار مختلف مردم در شبستان امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. این برنامه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری و قرائت قرآن و مدیحه سرایی توسط حیدرزاده و شعر خوانی آیینی مجید تال برگزار می‌شود.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت (س) گفت: رایزنی‌هایی صورت گرفته است که حرم حضرت معصومه سلام الله علیها دبیرخانه ستاد ملی تکریم دختران شود و این مکان قرارگاه و پایگاهی برای راهبری کنشگران اجتماعی در حوزه تکریم دختران باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف ادامه داد: مراسم شب میلاد (جمعه) معصومه سلام الله علیها با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حسین استاد عالی و مدیحه سرایی سید مجید بنی فاطمه همراه است. همچنین در شام ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها نیز با سخنرانی با شعر خوانی صابر خراسانی و مداحی محمود کریمی برگزار می‌شود.

او افزود: در شب ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها بعد از اقامه نماز جمعه، قرائت سراسری زیارت نامه حضرت معصومه سلام الله علیها در بقاع متبرکه و مساجد سراسر کشور همزمان با حرم حضرت معصومه سلام الله علیها برگزار خواهد شد.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی تصریح کرد: روز جمعه برنامه‌ای با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی و خطبه خوانی و مدحیه سرایی محمدرضا طاهری برگزار خواهد شد.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت (س) گفت: چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت در شبستان امام خمینی (ره) جشن پنج هزار دانشجویان دختر سراسر کشور برگزار می‌شود که این برنامه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان و مداحی حدادیان و شهر خوانی آیینی برقعی همراه است.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی با بیان اینکه اعزام خادمان حرم حضرت معصومه سلام الله علیها با عنوان سفیران کرامت از دیگر برنامه‌های دهه کرامت است، تصریح کرد: تا کنون طرح سفیران کریمه برای ۲۵ استان و ۲۹ کشور هماهنگ شده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف بیان کرد: به نیت ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به قم در سال ۲۰۱ هجری قمری، در ۲۰۱ سراسر دنیا مراسم و جشن‌های میلاد حضرت معصومه سلام الله علیها و دهه کرامت برگزار می‌شود.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی با اشاره به برگزاری جشن تکلیف نو مکلفان در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها افزود: برگزاری مسابقه قرآنی ویژه بانوان، معرفی حافظان کل قرآن و کسانی که در مرکز حفظ قرآن آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها موفق به حفظ شدند، برگزاری جلسه نقد و بررسی کتاب، نشست‌های علمی و ترویجی درباره معرفی شخصیت حضرت معصومه سلام الله علیها از دیگر برنامه‌هایی است که برای این ایام در نظر گرفته شده است.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت (س) با اشاره به اینکه مراسم خطبه خوانی ویژه بانوان نیز برگزار می‌شود، عنوان کرد: در این ایام اجتماعاتی ویژه بانوان برگزار می‌شود که از جمله آنها اجتماع بانوان طلبه در ۲۳ اردیبهشت ساعت ۱۰:۳۰، اجتماع بانوان امدادگر و محفل ادبی شعر ویژه بانوان است.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی عنوان کرد: اجتماع بانوان بین الملل، جشن‌های مردمی به زبان عربی، آذری و اردو از دیگر برنامه‌های بخش بین‌الملل حرم حضرت معصومه سلام الله علیها است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف عنوان کرد: پخش برنامه‌ها از رسانه ملی و شبکه‌های اجتماعی از جمله برنامه ریزی‌های حرم حضرت معصومه سلام الله علیها برای دهه کرامت است.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی با اشاره به برگزاری به ویژه برنامه‌هایی برای کودکان و نوجوانان گفت: در این ایام از کودکان و نوجوانان مورد تکریم ویژه قرار می‌گیرند و از متبرکات حرم حضرت معصومه هدیه‌ای به آنها داده می‌شود.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت (س) یادآور شد: بازدید از موزه حرم حضرت معصومه سلام الله علیها در روز میلاد به صورت رایگان و در دیگر روز‌های دهه کرامت به صورت نیم بها میزبان علاقه‌مندان است.

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم